ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence: AI) กำลังกลายเป็นกระแสสำคัญที่พลิกโฉมรูปแบบการทำงานในยุคปัจจุบัน องค์กรทั่วโลกต่างเร่งลงทุนในเทคโนโลยี AI รวมมูลค่านับพันล้านดอลลาร์ โดยในสหรัฐอเมริกา มีถึง 92% ของบริษัทที่วางแผนเพิ่มงบประมาณด้าน AI อย่างไรก็ตาม กลับมีเพียงส่วนน้อยที่เชื่อมั่นว่าบริษัทของตนมีความพร้อมอย่างเต็มที่ในการนำ AI ไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ รายงานวิจัยหลายฉบับประเมินว่า AI จะสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มให้เศรษฐกิจโลกได้สูงถึง 4.4 ล้านล้านดอลลาร์ภายในปี 2030 ขณะเดียวกัน World Economic Forum ได้คาดการณ์ว่า Generative AI จะเข้ามามีบทบาทในประมาณ 40% ของชั่วโมงการทำงานทั่วโลก ซึ่งจะส่งผลให้ลักษณะงานของแรงงานจำนวนมากเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก กล่าวได้ว่า AI ในฐานะผู้ช่วยยุคใหม่ กำลังเข้ามาทำงานที่มีลักษณะซ้ำซ้อนแทนมนุษย์ และในขณะเดียวกันยังช่วยเสริมศักยภาพ เพิ่มประสิทธิภาพ และเปิดโอกาสใหม่ในการทำงานอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน AI ในบทบาทของ “เพื่อนร่วมงานดิจิทัล” กำลังเข้ามาช่วยลดเวลาในการทำงานในแต่ละภารกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพ งานวิจัยจากสถาบัน MIT ระบุว่า เครื่องมืออย่าง ChatGPT ช่วยให้พนักงานสามารถเขียนอีเมล เอกสาร และบทวิเคราะห์ได้เร็วขึ้นถึง 40% ขณะเดียวกัน การใช้ AI ในการเขียนโค้ดช่วยลดระยะเวลาในการพัฒนาซอฟต์แวร์ได้ถึง 56% ในแวดวงการแพทย์ ระบบ Generative AI ของ Northwestern Medicine ถูกนำมาใช้ในการร่างรายงานทางรังสีวิทยาโดยอัตโนมัติ เพิ่มประสิทธิภาพได้ 15–40% โดยบางกรณีสามารถช่วยให้รังสีแพทย์ปฏิบัติงานได้เร็วขึ้นเป็นสองเท่า สำหรับภาคบริการ หลายองค์กรเริ่มนำระบบ chatbot มาใช้เพื่อตอบคำถามทั่วไปได้ตลอด 24 ชั่วโมง โดยสามารถจัดการคำถามเบื้องต้นแทนเจ้าหน้าที่ได้ถึง 80% อย่างรวดเร็วและต่อเนื่อง เครื่องมือ AI จึงมีบทบาทสำคัญในฐานะผู้ช่วยด้านการจัดตารางงาน การให้บริการลูกค้า การร่างสัญญา และการวางแผนข้อมูล ส่งผลให้พนักงานมีเวลาไปมุ่งเน้นงานที่สร้างคุณค่าและผลลัพธ์เชิงกลยุทธ์มากยิ่งขึ้น ปัจจุบันองค์กรต่าง ๆ ได้นำเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) เข้ามาประยุกต์ใช้ในกระบวนการทำงานในหลายภาคส่วน เพื่อยกระดับประสิทธิภาพและความรวดเร็วในการดำเนินงาน ตัวอย่างที่ชัดเจน ได้แก่ เครื่องมือ AI เหล่านี้กำลังมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนการตัดสินใจขององค์กรอย่างมีประสิทธิภาพ การสำรวจหนึ่งระบุว่า 80% ของพนักงานที่ใช้ AI เชื่อว่าเครื่องมือดังกล่าวช่วยให้พวกเขาทำงานได้ดีขึ้นอย่างชัดเจน โดยเฉพาะในด้านการขายและการตลาด AI ยังสามารถช่วยปรับแต่งเนื้อหาให้เหมาะกับลูกค้าแต่ละกลุ่ม และสร้างกลุ่มเป้าหมายใหม่ได้รวดเร็วและแม่นยำ ส่งผลให้ความเร็วในการตัดสินใจและการดำเนินกลยุทธ์ขององค์กรเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ข้อมูลจากงานวิจัยระดับโลก ผลการวิจัยจากหลายแหล่งสะท้อนให้เห็นถึงการเติบโตอย่างรวดเร็วของการใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) และความคาดหวังที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง รายงานของ McKinsey ในปี 2025 ระบุว่า กว่า 75% ของบริษัททั่วโลกได้เริ่มนำ AI มาใช้ในอย่างน้อยหนึ่งฟังก์ชันขององค์กร และเกือบทุกบริษัทมีแผนจะลงทุนเพิ่มเติมในด้าน AI ขณะที่รายงานของ Thomson Reuters คาดการณ์ว่า ในอนาคตอันใกล้ มากกว่า 50% ของรูปแบบงานจะมีความเกี่ยวข้องกับ AI โดยตรง โมเดลเศรษฐศาสตร์ของ McKinsey ยังประเมินว่า เทคโนโลยี Generative AI เพียงอย่างเดียว อาจสามารถเพิ่มผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) ได้ถึง 0.6% ต่อปี ภายในปี 2040 ในด้านมุมมองของแรงงาน รายงานของ OECD พบว่า พนักงาน 4 ใน 5 คนที่ได้ใช้งาน AI ระบุว่าประสิทธิภาพในการทำงานของตนดีขึ้น และ 3 ใน 5 คนรู้สึกว่างานของตนสนุกมากขึ้น การใช้ AI อย่างต่อเนื่องส่งผลให้เกิดความต้องการในการพัฒนาทักษะและฝึกอบรมเพิ่มเติมอย่างต่อเนื่องเช่นกัน ที่น่าสนใจคือ พนักงานมีแนวโน้มที่จะมองเห็นศักยภาพของ AI มากกว่าผู้บริหารถึง 3 เท่า ขณะเดียวกัน ซีอีโอจำนวนมากยังรับรู้ถึงความเสี่ยงในการสูญเสียความสามารถในการแข่งขัน หากองค์กรของตนปรับตัวด้าน AI ได้ล่าช้า โดยถึง 32% ของซีอีโอเห็นว่าเรื่องนี้เป็นความเสี่ยงสำคัญที่ต้องเร่งรับมือ โอกาสและความท้าทายในการใช้งาน AI แม้ว่าประสิทธิภาพของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) จะได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง แต่การนำ AI เข้ามาใช้งานในองค์กรยังคงมาพร้อมกับความท้าทายที่ไม่อาจมองข้าม ผู้บริหารบางรายรายงานว่าการเปลี่ยนผ่านสู่นวัตกรรมใหม่ในช่วงเริ่มต้นอาจทำให้กระบวนการทำงานสะดุด เช่น กำลังการผลิตของโรงงานบางแห่งลดลงในระหว่างการปรับปรุงระบบ แม้ AI จะช่วยลดภาระจากงานที่ซ้ำซากและใช้เวลามาก แต่ก็อาจกระทบต่อแรงจูงใจภายในของพนักงานในงานด้านอื่น ๆ ที่ต้องใช้ความคิดสร้างสรรค์และแรงบันดาลใจ นอกจากนี้ พนักงานจำนวนไม่น้อยยังมีความกังวลเกี่ยวกับผลกระทบในระยะยาว งานสำรวจของ OECD พบว่า 60% ของผู้ตอบแบบสอบถามกังวลว่า AI อาจเข้ามาแทนที่งานของตนภายใน 10 ปีข้างหน้า และ 40% กังวลว่า AI อาจส่งผลกระทบต่อระดับรายได้หรือความมั่นคงในสายอาชีพของตน นอกจากผลกระทบด้านแรงงาน ยังมีประเด็นสำคัญที่ต้องพิจารณา เช่น ความเสี่ยงด้านความเป็นส่วนตัว อคติในอัลกอริทึม และความมั่นคงปลอดภัยทางไซเบอร์ ทั้งนี้ รายงานของ McKinsey ระบุว่า พนักงานเกือบครึ่งหนึ่งแสดงความกังวลเกี่ยวกับความแม่นยำและความปลอดภัยของระบบ AI ผู้เชี่ยวชาญจึงเห็นพ้องว่าการกำกับดูแล AI อย่างมีประสิทธิภาพเป็นสิ่งจำเป็น องค์กรควรแต่งตั้งผู้นำที่ชัดเจนสำหรับการขับเคลื่อนด้าน AI ออกแบบกระบวนการทำงานใหม่อย่างมีระบบ และสร้างความไว้วางใจระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย การฝึกอบรมพนักงานให้สามารถใช้ AI อย่างรับผิดชอบ การตรวจสอบความลำเอียงของอัลกอริทึม และการกำหนดบทบาทความรับผิดชอบอย่างชัดเจน ล้วนเป็นกลไกสำคัญที่สนับสนุนการใช้งาน AI อย่างยั่งยืน ผู้นำหลายภาคส่วนยอมรับว่า แม้งานบางประเภทอาจได้รับผลกระทบจาก AI แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นโอกาสในการสร้างทักษะใหม่ ๆ ขึ้นมา รายงานของ World Economic Forum (WEF) ชี้ว่า Generative AI มีศักยภาพในการยกระดับคุณภาพของงาน เพิ่มความหมายของการทำงาน และลดภาระจากงานที่น่าเบื่อและซ้ำซาก อย่างไรก็ตาม ผู้กำหนดนโยบายของสหภาพยุโรป (EU) ได้เตือนว่า 23–29% ของงานในปัจจุบันอยู่ในกลุ่มที่มี “ความเสี่ยงสูง” ที่จะถูกแทนที่โดย AI อย่างไรก็ดี งานเหล่านี้อาจไม่หายไปทั้งหมด เพราะ AI อาจเข้ามาเติมเต็มขีดความสามารถของมนุษย์ เปลี่ยนผู้เริ่มต้นให้กลายเป็นผู้เชี่ยวชาญ นักวิจัยส่วนใหญ่เห็นตรงกันว่า องค์กรที่นำ AI มาใช้อย่างจริงจัง ควบคู่กับการลงทุนด้านบุคลากร จริยธรรม และความรับผิดชอบ จะมีความได้เปรียบในการแข่งขันอย่างยั่งยืน งานวิจัยของ McKinsey ย้ำชัดว่า องค์กรที่มอง AI เป็นเครื่องมือสนับสนุนและเสริมศักยภาพของพนักงาน จะสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงที่มีผลลัพธ์ชัดเจน และวัดผลตอบแทนจากการลงทุนได้อย่างเป็นรูปธรรม ดังนั้น ผู้นำที่สามารถสร้างสมดุลระหว่างการนำนวัตกรรมใหม่เข้าสู่องค์กร การวางกรอบกำกับดูแลที่เหมาะสม และการพัฒนาทักษะของพนักงานอย่างต่อเนื่อง คือผู้ที่จะพาองค์กรก้าวไปสู่ความสำเร็จอย่างมั่นคงในยุคแห่ง AI บทสรุป: ก้าวสู่อนาคตด้วย AI อย่างมีวิสัยทัศน์และความรับผิดชอบ AI กำลังเปลี่ยนโฉมโลกของการทำงานอย่างรวดเร็วและลึกซึ้ง...
